Priroda

, 0 коментара

Grad Bar se nalazi na jugu Crne Gore. Podrucje koje zahvata barska opstina smjesteno je izmedju Jadranskog mora i Skadarskog jezera. Podrucje koje zahvata opstina Bar iznosi 506 km_, a sa dijelom koji zahvata vodenu povrsinu Skadarskog jezera (sa barske strane), povrsina iznosi ukupno 633 km_. Centralni dio barskog podrucja predstavlja planinski masiv Rumije (najvisi vrh 1595 m) sa Sozinom (971 m), Sutormanom (1185 m) i Lisinjom (1353 m), koji ima dinarski pravac pruzanja i cini prirodnu granicu izmedju Jadranskog mora i Skadarskog jezera. Kako je od Otranskih vrata udaljen samo 180 km vazdusne linije, Bar je vodenim putem povezan sa srednjim i istocnim Mediteranom i lukama svih kontinenata, te mu takva povezanost omogucava krace i neposrednije veze sa svim obalama Sredmozemnog mora.




U Baru je klima veoma karakteristicna. Osim sto spada u najsuncanija mjesta Juzne Evrope, sa prosjecno 270 suncanih sati u toku godine, klimu karakterisu duga i topla ljeta, i blage zime. Srednja godisnja temperatura iznosi 16 stepeni Celzijusovih. U mjesecu julu prosjecna temperatura vazduha iznosi 23 stepena Celzijusovih, a u januaru 10 stepeni C.Ljeta u Baru su duga i susna, a zbog toplotnih uticaja Jadranskog mora zime su blage i kisne. U prosjeku, zimi u Baru ima 38 kisnih dani u godini. Visoke prosjecne zimske temperature, (oko 10 stepeni Celzijusovih) ukazuju na to da je u Baru veoma malo pravih zimskih dana. Veoma je mali i broj dana kada se temperatura u Baru spusta ispod nultog podioka Celzijusove ljestvice, tako da se smatra da u Baru zapravo i nema prave zime. Prava rijetkost su i zimski dani praceni snijegom i mrazom. Sve navedene karakteristike Bar preporucuju turistima kao idelano mjesto ne samo za ljetnji vec i za zimski boravak i odmor.
S obzirom da se barska opstina, u pogledu reljefa, dijeli na tri pojasa: jadranski, jezerski i planinski, to se u pojedinim djelovima barske opstine razlikuju i tri vrste klime. U jadranskom pojasu klima je blaga – mediteranska, narocito izrazena u Barskom polju. Odlike planinsko -mediteranske klime narocito su zastupljene u planinskim vijencima, posebno iznad planina Sutorman, Rumije i Lisnja. U pojasu Skadarskog jezera vlada jadranska, sa jakim uticajima kontinentalne klime i znatnim oscilacijama u temperaturi.Barska opstina zahvata i djelove oko mjesta Virpazar, Crmnica i Skadarsko jezero, te se klima u tim podrucjima znatno razlikuje od klime u samom Baru. Kada se uspostavi jugozapadno strujanje, onda je podrucje Bara izlozeno vlaznom vazduhu.
U Baru i okolini duvaju i karakteristicni jadranski vjetrovi: hladni vjetar- bura, vlazni vjetar- jugo ili siroko, kao i pulenat, maestral, burin, danik i nocnik. Najucestaliji i vjetar najjaceg intenziteta je bura. Duva uglavnom zimi sa visokih planina prema moru i donosi zahladjenje. Bura koja duva na moru moze biti i olujne jacine, pa obicno stvara niske i kratke talase do 2,5 metara.
Jugo ili siroko duva u juznom i jugoistocnom dijelu Jadrana, s mora na kopno. U zavisnosti da li duva srednjom ili maksimalnom brzinog jacina juga moze biti izmedju 3 do 8 bofora. Za vrijeme juga more je uzburkano, a talasi dostizu visinu i do sest metara.
Kada je vedro i toplo vrijeme, a najcesce krajem proljeca i ljeti, u Baru duva tzv. svjezi vjetar – povjetarac ili maestral. Taj vjetar najcesce duva tokom dana. Maestral smatraju najvaznijim ljetnjim vjetrom jer prijatno rashladjuje toplinu tokom vrelih dana. Maestral duva s mora i uglavnom samo uznemiri morsku povrsinu.
Zapadni vjetar ili pulenat, vlazan je i prilicno ucestao vjetar koji u Baru duva najcesce u proljece.
U Baru i okolini cesto duva i levant, topli jugoistocni vjetar, koji vazduh cini vlaznim, dok vjetar po imenu lebic, duva sa jugozapada. Vjetar burin duva preko noci, s kopna na more, sa sjeveroistoka i istoka, dok se u vrijeme nejednakih zagrijavanja i hladjenja barskog zaliva smjenjuju ljetnji vjetrovi, danik i nocnik.
U Baru i okolini cesto duva i veoma jak olujni vjetar poznatiji kao nevera. Duva s mora, a karakterisu ga kratko trajanje i cesta promjena pravca duvanja.
Flora i fauna Bara takodje su veoma karakteristicne. Osim raznovrsnog i bujnog biljnog pokrivaca, geografski polozaj i sastav tla omogucili su da u Baru rastu i razvijaju se razlicite biljne kulture, posebno suptropske. Osim livada, njiva, vinograda i vocnjaka, zeleni pojas Bara obiluje i listopadnim i cetinarskim sumama, pasnjacima, sikarom i makijom. Posebno u planinama i sumama oko Bara rastu: bukva, jela, smrca, crni i bijeli bor, hrast, grab, cer, kesten, jasen... Posebno interesnatna biljna vrsta je biljka zute boje, koja raste na tankim tamno zelenim prutovima, poznatija kao zuka. Najcesce raste kao divlji zbun i od nje su nekada stari Barani pravili ribarske mreze i konopce. Takodje, od vlakna zuke stare Baranke tkale su odijela i bijelu narodnu nosnju. Osim raznovrsnog i bujnog biljnog pokrivaca, geografski polozaj i sastav tla omogucili su da u Baru rastu i razvijaju se razlicite biljne kulture, posebno suptropske.
Najrasprostranjenija biljka je maslina, autohtona vocna vrsta. Veoma je mali broj domacinstava u Baru koja u svojim dvoristima nemaju makar jedno maslinovo stablo. Osim _to se od masline dobija veoma poznato ulje poznatije kao„Barsko zlato“, inace jedan od nekoliko izvoznih artikala crnogorske trade mark „Made in Montenegro“, maslinovo ulje veoma je vazan sastojak mnogih tradicionalnih jela, posebno onih koja se spravljaju od ribe. U Baru i okolini raste nekoliko vrsta maslina, a najzastupljenija su crna i zuta maslina, poznatije kao crnjaka i zutica. Takodje, barska domacinstva bave se i gajenjem vinove loze, a nerijetko pojedini domacini na plantazama gaje agrume, pomorandze, limun, kivi, mandarine, ali i druge suptropske vrste koje su veoma zastupljene na podrucju Bara poput divljeg i pitomog nara, smokve,...
Poseban segment flore predstavlja i aromaticno bilje, a stanovnici pojedinih mjesta u okolini Bara bave se sakupljanjem i preradom biljke pelin, od koje se osim izuzetno ljekovitog caja koji se najvise koristi kod bolesti grla i prehlada, pravi i veoma kvalitetan med.
Priobalje Bara bogato je i egzoticnim biljnim vrstama poput: palmi, kaktusa, eukaliptusa, kestenova, te dekorativnih biljaka: agave, mimoze, oleandera, ali i ruzmarina te lovorike, koji se koriste i kao veoma vazni zacini, posebno u spremanju ribe, supe i raznih corbi.U Baru i okolini srijecu se i veoma razlicite zivotinjske vrste. Najveci dio zivotinja nastanjen je u planinama oko Bara, i to u : Rumiji, Sozini, Sutormanu i Lisnju. Posebnu faunisticku vrijednost predstvalja divlji pas ili sakal, koji najcesce boravi u brdima oko Bara. Od zvijeri su jos zastupljene: lisica, vuk, divlja svinja, zec, te kuna zlatica.
Posebno zanimljiv po znacaju, kada su zivotinjske vrste u pitanju, je reon Skadraskog jezera, u cijoj su fauni registrovane 264 vrste ptica. Skadarsko jezero danas je najbrojnije naselje pelikana u Evropi. Tu se lovi 12 vrsta sljuka, 6 vrsta plovki, 3 vrste gnjuraca i jos 160 drugih pticjih vrsta. Medju naseljenim vrstama u reonu Skadarskog jezera nalaze se i: kormorani – fendaci, galebovi, razne vrste pataka, gusaka, fazana. Cesto se srijecu i rode, caplje (bijela, zuta i siva), ronac i druge danas u svijetu rijetke pticje vrste. Na Skadarskom jezeru veoma je zastupljen i lov ribe. U vodi jezera najcesce se love sarani i jegulje. Krivolov koji je trajao godinama te nepravilan izlov ribe doprinijeli su da je, kako u jezeru tako i u barskom akvatoriju, dosta unistena riblja mladj. U morskoj fauni najcesce vrste su zubatac (dentex dentex lat.), sapa (sarpa salpa lat.), sarag (diplodus sargus lat.), arbun (pagellus erythrinus lat.), gof (seriola dumerili lat.), palamida (sarda sarda lat.), a od sitnijih ribljih vrsta zasupljene su : bukva (boops boops lat.), barbun (mullus barbutus lat.) i ukljat (oblada melanura lat.)
Glavonosci se uglavnom love u zimskom periodu posebno: lignje, sipe, hobotnice, ali i skoljke te rakovi. U dovoljnim kolicinama u barskom akvatoriju jos uvijek ima muslji, dok se nesto rjedje nailazi na kamenice, prstace ili palasture.

0 Response to "Priroda"

Постави коментар